Những ngày ăn ngủ cùng World Cup 2022, khắp các quán bia nhậu, quán nước đều được tăng cường ti vi, màn chiếu và đông kín người reo hò cổ vũ cho giải bóng đá lớn nhất hành tinh. Mỗi một trận đấu World Cup diễn ra, người hâm mộ dễ dàng bắt gặp hình ảnh các cầu thủ súc miệng hoặc khạc nhổ trên sân khi đang thi đấu. Nhiều người cho rằng đây là thói quen xấu, có phần mất vệ sinh. Tuy nhiên, khoa học có lời giải thích hoàn toàn khác. Tin chúng mình đi, bạn sẽ biết ngờ đấy!
Các chuyên gia cho biết có hai nguyên nhân chính khiến các cầu thủ làm điều này.
Đầu tiên, theo một số nghiên cứu, tập thể dục làm tăng lượng protein tiết vào nước bọt, đặc biệt là một loại chất nhầy có tên MUC5B, khiến nước bọt đặc hơn và khó nuốt.
“Các protein trong nước bọt có thể là amylase, lysozyme, lactoferrin, chromogranin A hoặc MUC5B, do hệ thống thần kinh tự trị và hệ thống thần kinh miễn dịch điều khiển”, tiến sĩ Nandlal Pathak, Phòng khám Vật lý trị liệu Thể thao và Chỉnh hình Đồng bộ, cho biết.
Khi nước bọt đặc lại, các cầu thủ buộc phải nhổ nó ra, tiến sĩ Udit Kapoor, chuyên gia tư vấn cấp cao, Bệnh viện Châu Á, thông tin thêm.
Đây cũng là lý do vì sao các cầu thủ bóng đá, cricket và bóng bầu dục được phép khạc nhổ xuống đất, trong khi những người chơi quần vợt, bóng rổ bị phạt vì hành động này.
Các nhà khoa học chưa rõ lý do vì sao vận động viên thể thao tạo ra nhiều MUC5B khi đang tập luyện và thi đấu. Một số người cho rằng họ thở bằng miệng nhiều hơn, lượng chất nhầy này ngăn không cho miệng bị khô.
Nguyên nhân khác khiến các cầu thủ khạc nhổ là tình trạng mất nước do thở bằng miệng. Thông thường, đổ mồ hôi nói chung có thể gây mất nước, khiến nước bọt đặc lại. Nếu số lượng nước bọt quá nhiều, người chơi buộc phải nhổ ra ngoài.
Ngoài việc khạc nhổ, nhiều vận động viên thường súc miệng rất nhiều trong giờ nghỉ giữa hai hiệp đấu. Phương pháp này được gọi là súc miệng bằng carb. Trong đó, cầu thủ sẽ súc miệng bằng dung dịch chứa carbohydrate trong khoảng thời gian nhất định và nhổ chúng ra.
Theo các chuyên gia, điều này đánh lừa cơ thể, đặc biệt là bộ não, rằng vận động viên thực sự đang tiêu thụ carbohydrate, kích thích cơ thể sản sinh năng lượng và hoạt động như được nạp carbohydrate.
Chuyên gia dinh dưỡng thể thao Asker Jeukendrup cho biết phương pháp này giúp gia tăng hiệu suất của cầu thủ. Trong nghiên cứu thực hiện cùng Đại học Birmingham năm 2004, ông và các đồng nghiệp đã phát hiện súc miệng bằng carb giúp tình nguyện viên đạp xe nhanh hơn.
Nghiên cứu khác thực hiện trên 20 vận động viên, công bố trên Tạp chí Khoa học Thể thao Châu Âu vào năm 2017, cũng cho thấy hiệu suất cầu thủ tăng lên khi súc miệng bằng carb. Các nhà khoa học phát hiện họ có thể nhảy cao hơn, thực hiện nhiều bài tập squat, chạy nước rút nhanh hơn và trở nên tỉnh táo sau khi súc miệng bằng carb.
Nghiên cứu tương tự, công bố trên Tạp chí Quốc tế về Dinh dưỡng Thể thao và Chuyển hóa cũng chỉ ra rằng 12 vận động viên ít mệt mỏi hơn sau khi thi đấu và sử dụng phương pháp này.
Tuy nhiên, công trình xuất bản trên Tạp chí Khoa học Thể thao năm 2017 cho thấy súc miệng bằng carb dường như không có tác dụng với các bộ môn đòi hỏi sức bền. Nó chỉ đặc biệt hiệu quả khi vận động viên cần hoạt động nhanh, tức thì như chạy nước rút.
